महाभरती सराव प्रश्नसंच 239

संविधानाच्या सरनाम्यात ‘धर्मनिरपेक्ष’ हा शब्द कोणत्या संविधानदुरुस्तीद्वारे अंतर्भूत करण्यात आला ?

भारतीय राज्यघटनेच्या प्रस्तावनेत कोणत्या संकल्पनेला अग्रक्रम दिला आहे ?

1947 च्या भारतीय स्वातंत्र्य कायद्याने संविधान सभेच्या स्थांनामध्ये बदल झाला. या कायद्याच्या संदर्भात खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर नाही ?

भारतीय राज्यघटना तयार करण्यासाठी भारतीय घटना समितीची एकूण किती अधिवेशने झाली ?

1935 च्या भारत सरकरच्या कायध्यासंदर्भात खलील विधाने लक्षात घ्या: अ )ह्या कायध्यामुळे प्रांतिक स्वायत्तता प्राप्त झाली.ब)फेडरल बँकेची स्थापना ह्या कायध्यानुसार झाली.क)रिझर्व्ह बँकेची स्थापना ह्या कायध्यानुसार झाली.

विधान (A) : भारत सरकार कायदा, 1935 अनुसार शेषाधिकार केंद्रीय विधिमंडळाकडे दिलेले होते. कारण (R) :भारत सरकार कायदा, 1935 अनुसार संघराज्यीय,प्रांतिक आणि समवर्ती अशा तीन सुच्यांमध्ये विषयांची विभागणी केली गेली होती.

खालीलपैकी कोणते विधान चुकीचे आहे ?

भारतातील घटना समितिबाबत खालील विधाने विचारात घ्या. अ)1946 मध्ये कॅबिनेट मिशन योजनेनुसार भारतातीय घटना समिति गठीत करण्यात ब) डॉ.राजेंद्र प्रसाद हे भारतीय घटना समिति पहिले निर्विचित अध्यक्ष होते. क)भारतीय घटना समितीमध्ये चार उपाध्यक्ष होते. ड)डॉ.बाबासाहेब आंबेडकरांनी राज्यघटनेचा अंतिम मसुदा 04 नोव्हेंबर 1947 रोजी सादर केला. वरील कोणते विधाने बरोबर आहेत ?

9 डिसेंबर 1946 रोजी नवी दिल्लीमध्ये कॉन्स्टिट्यूशान हॉल मध्ये घटना समितीची पहिली बैठक भरली होती. त्या हॉलला आता…….. म्हणतात.

भारतीय संविधानाणे नागरिकांना आर्थिक न्यायाची खात्री कशाद्वारे दिली ?

भारतीय संविधानाच्या उद्देशापत्रिकेत शेवटी समाविष्ट केलेले शब्द कोणते ? अ)समाजवादी ब)धर्मनिरपेक्ष क)सार्वभौम ड)लोकशाही इ)गणराज्य फ)न्याय ग)स्वातंत्र्य ह)समानता प)बंधुता म)एकात्मता पर्यायी उत्तरे :

भारतीय राज्यघटनेच्या खालीलपैकी कोणत्या तरतुदी 26 नोव्हेंबर 1949 रोजी लागू झाल्या ? अ)नागरिकत्व ब)निवडणुका (कलम-324) क)तात्पुरती संसद ड)मूलभूत अधिकार

1935 च्या कायध्यातील पुढीलपैकी कोणत्या तरतुदी अमलात आणल्या नाहीत ? अ) भारतमंडळ रद्द ब) भारतीय संगराज्य क) केंद्रातील द्विदल राज्यपद्धती ड)प्रांतीय स्वायत्तता

खालीलपैकी भारतीय राज्यघटनेचे कोणते एक वैशिष्ठ्ये आहेत ?

भारतीय राज्यघटनेची उद्देशापत्रिका ही ………. आहे. अ) राज्यघटनेचे हृदय ब) राज्यघनेचा आत्मा क) राज्यघटनेचे डोके. ड) यापैकी नाही.

संविधान सभेच्या समित्यांच्या बाबतीत खालीलपैकी कोणती समिति बरोबर जुळत नाही ?

संविधान सभेच्या उद्घाटन सात्रामध्ये अध्यक्षांनी कोणत्या देशांच्या सदिच्छा संदेशाचे वाचन केले होते? अ)संयुक्त राज्य अमेरिका ब) यू.एस.एस.आर. क)चीन प्रजासत्ताक ड)ऑस्ट्रेलियाचे सरकार पर्यायी उत्तरे:

जोड्या लावा. (संविधान सभेच्या समित्या व त्याचे अध्यक्ष): अ) संघ अधिकार समिति i) जे.बी.कृपालानी ब) वित्त अ स्टाफ समिति ii) एच.सी.मुखर्जी क) अल्पसंख्यांक उपसमिती iii) राजेंद्र प्रसाद ड) मूलभूत अधिकार उपसमिती iv) जवाहरलाल नेहरू पर्यायी उत्तरे :

खालील कोणत्या स्पष्टीकरणामुळे भारत धर्मनिरपेक्षराज्य आहे.

गव्हर्नमेंट ऑफ इंडिया अॅक्ट-1935 मधील खालील तरतूद विचारात घ्या. अ) या कायद्याने केवळ मुस्लिमांसाठीच नव्हे तर शीख, भारतीय ख्रिश्चन आणि अँग्लो-इंडिया यांच्यासाठीही स्वतंत्र प्रतिनिधित्व प्रदान केले. ब)शेषाधिकार हे केंद्र शाशनाकडे सोपविले होते. क) या कायद्याने विधिमंडळाला जबाबदार असलेला ना कोणी सल्लागार अथवा ना कोणती मंत्री परिषद नियुक्त केली गेली.

खालील विधाने विचारात घ्या. अ) राज्यघटनेतील केंद्र राज्ये यांच्यातील प्रशासकीय संबंध (अनुच्छेद 256),आणीबाणी विषयक तरतुदी (अनुच्छेद-352,353,356) या 1935 च्या कायद्याने जे सुचविले होते तिच्याशी जुळणार्‍या आहेत. ब) राज्यघटनेतील प्रौढ मताधिकारी संबंधीच्या तरतुदी देखील 1935 च्या कायद्याने जे सुचविले होते त्याच्याशी जुळणार्‍या आहेत.

गटा बाहेरचा शब्द ओळखा : विचार, अभिव्यक्ती, विश्वास , श्रद्धा, उपासना, सामाजिक पर्यायी उत्तरे :

42 व्या घटना दुरुस्तीद्वारे उद्देशापत्रिकेमध्ये ……….. आणि …………. शब्द जोडण्यात आले. अ) समाजवादी ब) धर्मनिरपेक्ष क) प्रजासत्ताक ड) राष्ट्राची एकात्मता पर्यायी उत्तरे

खालील विधाने विचारात घ्या : अ) ब्रिटिश घटना ही अलिखित आहे. ब) ब्रिटिशनमध्ये संसद सर्वोच्च आहे. क) ब्रिटिश घटना सर्वात अधिक लवचिक आहे. वरीलपैकी कोणते विधान चुकीचे आहे ?

खालील विधांनांचा विचार करा : अ) डॉ. राजेंद्र प्रसाद हे नियम समितीचे अध्यक्ष होते ब) मौलाना अब्दुल कलाम आझाद हे या समितीचे सदस्य होते. पर्यायी उत्तरे: