Browsing Category

मराठी व्याकरण नोट्स

मराठीतील सर्व म्हणी | Marathi Bhashetil Mhani

Marathi Bhashetil Mhani: म्हण म्हणजे सोपी, ठोस, पारंपारिक वाक्य कि जे अनुभवावर आधारित समजलेल्या सत्याची अभिव्यक्ती करते. म्हणी मध्ये जीवनामध्ये घडलेले विशिष्ट अनुभव, माहिती, सत्य व उपदेश साठवलेला असतो. म्हणीच्या विचारांत मार्मिकता असते. जे…

प्रयोग व त्याचे प्रकार

वाक्यातील कर्ता, कर्म, व क्रियापद यांच्या परस्पर संबंधाला प्रयोग असे म्हणतात. मराठीत प्रयोगाचे तीन प्रकार पडतात. कर्तरी प्रयोग कर्मणी प्रयोग भावे प्रयोग 1. कर्तरी प्रयोग (Active Voice) : जेव्हा क्रियापदाचे रूप हे…

केवल प्रयोगी अव्यय व त्याचे प्रकार

केवल प्रयोगी अव्यय आपल्या मनातील दु:ख, आश्चर्य इत्यादी भावना व्यक्त करणार्‍या शब्दांना केवलप्रयोगी अव्यय किंवा उद्गारवाची शब्द असे म्हणतात. हर्षदर्शक : अहाहा, वाहवा, वा, अहा, वा-वा, ओ-हो उदा. अहाहा! किती सुंदर दृश्य आहे.…

समूहदर्शक शब्द

समूह शब्द आंब्याच्या झाडाची आमराई उतारुंची झुंबड उपकरणांचा संच उंटांचा, लमानांचा तांडा केसांचा पुंजका, झुबका करवंदाची जाळी केळ्यांचा…

विरामचिन्हे व त्याचे प्रकार

आपण संभाषण करतांना/बोलतांना थांबतो म्हणजेच विराम घेतो आणि तो चिन्हांनी दर्शविला जातो त्या चिन्हांना विरामचिन्हे असे म्हणतात.

संधी व त्याचे प्रकार

जोडाक्षरे: ज्या अक्षरात दोन किंवा अधिक व्यंजने प्रथम एकत्र येवून शेवटी त्यात एक स्वर मिसळतो यास ‘जोडाक्षर’ म्हणतात. उदा. विद्यालय : धा : द + य + आ पश्चिम : श्चि : श + च + इ…

काळ व त्याचे प्रकार

वाक्यात दिलेल्या क्रियापदावरून जसा क्रियेचा बोध होतो, तसेच ती क्रिया कोणत्या वेळी घडत आहे याचाही बोध होतो त्याला ‘काळ’ असे म्हणतात.काळाचे प्रमुख 3 प्रकार पडतात. वर्तमान काळ भूतकाळ भविष्यकाळ 1)…

मराठीतील सर्व म्हणी

मराठीतील सर्व म्हणी अर्थ 1 अगं अगं म्हशी मला कोठे नेशी स्वत:ची चूक मान्य करण्याऐवजी त्यासाठी इतरांवर दोष ठेवणे. 2 आपला हात जगन्नाथ आपली प्रगती आपल्या कर्तृत्वावर अवलंबून असते.…

मराठी व्याकरण – मराठी वर्णमाला (स्वर / स्वरादी /व्यंजन ) संपूर्ण माहिती

तोंडावाटे निघणार्‍या मूलध्वनीला वर्ण असे म्हणतात. बोलतांना आपले मूलध्वनी हवेत विरू नयेत म्हणून आपण लिहून ठेवतो. ज्या सांकेतिक खुणांनी आपण मूलध्वनी लिहून ठेवतो त्या संकेतिक खुणेला ध्वनीचिन्हे किंवा अक्षर असे म्हणतात. अक्षर म्हणजे नष्ट न…

सर्वनाम व त्याचे प्रकार

सर्वनाम : वाक्यातील नामाचा वारंवार होणारा उच्चार टाळावा म्हणून नामाच्या ऐवजी येणार्‍या शब्दाला सर्वनाम असे म्हणतात. सर्वनामाचे मुख्य प्रकार सहा आहेत. पुरुषवाचक सर्वनाम दर्शक सर्वनाम संबंधी…

क्रियाविशेषण अव्यय व त्याचे प्रकार

क्रियापदाची विशेष माहिती सांगून क्रियापदाची व्याप्ती मर्यादित करणार्‍या शब्दाला क्रियाविशेषण असे म्हणतात. ज्याप्रमाणे विशेषण हे नामाबद्दलची विशेष माहिती देते, त्याचप्रमाणे क्रियाविशेषण हे क्रियापदाबद्दल विशेष…

क्रियापद व त्याचे प्रकार

वाक्यामधील क्रिया दर्शविणार्‍या ज्या विकारी शब्दामुळे वाक्यातील क्रिया दर्शविली जाते व त्या वाक्याचा अर्थ पूर्ण होतो. वाक्यातील अशा क्रियावाचक शब्दाला क्रियापद असे म्हणतात. उदा. गाय दूध देते. आम्ही परमेश्र्वराची…

मराठी भाषेतील रस

रसाचा शब्दश: अर्थ ‘चव’ किंवा ‘रुची’ असा आहे. व्यवहारात गोड, आंबट, खारट, तुरट, तिखट व कडू असे सहा रस आहेत. या सहा रसांमुळेच आपणास पदार्थांची गोडी किंवा चव कळते. यालाच आपण रसास्वाद म्हणतो.

शब्दांच्या शक्ती व त्याचे प्रकार (अभिधा/लक्षणा/व्यंजना)

प्रत्येक शब्दामध्ये अपला अर्थ प्रकट करण्याची अंगभूत शक्ती असते त्यांना शब्दांच्या शक्ती असे म्हणतात.

विभक्ती व त्याचे प्रकार

नामे व सर्वनामे यांचा वाक्यातील क्रियापदाशी किंवा इतर शब्दांशी येणारे संबंध ज्या विकारांनी दाखविले जातात त्या विकारांना ‘विभक्ती’ असे म्हणतात.